یکی از دغدغه های افرادی که بعد از روش های درمانی متفاوت نتیجه لازم را نمی گیرند و بر اثر آسیب های دندانی شدید دندان های خود را از دست می دهند اینست که باید چه جایگزینی برای دندان های خود پیدا کنند. امروزه با پیشرفت تکنولوژی در این زمینه راه حل های متفاوتی مانند ایمپلنت و پروتز های دندانی در نظر گرفته می شود. در درمان پروتزی، بخشی و از دندان و یا تمام دندان با پروتز ساخته شده توسط آزمایشگاه، تعویض می شود. از این رو، پروتز دندان با یک دندان مصنوعی متحرک و یا ثابت فرق دارد. از پروتزهای دندانی برای جایگزینی دندان های از دست رفته، پوشاندن عیوب زیبایی و محافظت از دندان های آسیب پذیر در برابر آسیب بیشتر استفاده می شود. پروتزها شامل ایمپلنت ها، روکش ها، پروتزها ها و غیره است.
پروتزهای دندانی به انواع مختلف تقیسم بندی می شوند و متناسب با نیاز و از بین رفتن دندان ها از این روش درمانی استفاده می شود.
روش های درمانی پروتز دندان
پروتزهای دندانی، دندانهای مصنوعی هستند که برای اصلاح نواقص دندانهای از دست رفته و یا اصلاح ساختار خراب دندان ساخته میشوند. آنها برای تداوم سلامت بافت، بازگرداندن عملکرد دندان از دست رفته فرد و بازگرداندن زیبایی شناسی صورت استفاده می شوند.
با توجه به تعداد دندان های از دست رفته، محل قرارگیری آنها و نیاز بیمار، پروتزها بسته به ساختاری که حمایت می کنند، به طور متفاوتی به آنها گفته می شود، عمدتاً پروتز ثابت (ونیر، بریج) و پروتز متحرک (دندان مصنوعی). علاوه بر این، کاربردهای دندانپزشکی زیبایی (لمینت های سرامیکی، پرسلن زیرکونیوم و …) که امروزه از اهمیت بالایی برخوردار هستند، در گستره درمان های پروتز دندان قرار می گیرند.
روند ساخت پروتز دندان چگونه است؟
در اینجا نگاهی به نحوه انجام پروتز دندان و آنچه می توانید از قرار ملاقات خود در مطب دندانپزشک داشته باشید آورده شده است:
مرحله 1: مشاوره اولیه
قبل از انجام هر نوع پروتز دندان، باید معاینه جامعی را انجام دهید که توسط یک متخصص پروتز با تجربه انجام شود. در قرار ملاقات شما، او به شما کمک می کند تا همه گزینه های خود را برای اصلاح لبخندتان درک کنید، و اینکه کدام یک بهترین گزینه برای شما هستند.
اگر فقط یک دندان از دست داده اید، ایمپلنت دندان ممکن است بهترین انتخاب باشد. با این حال، اگر چندین دندان مجاور را از دست داده اید، ممکن است بریج دندانی ترجیح داده شود یا پروتز دندانی توصیه شود.
انتخاب بهترین روش به سطح کلی سلامت دهان، بودجه و ترجیحات شما بستگی دارد. دندانپزشک شما هر گزینه ای را با شما در میان می گذارد و به شما کمک می کند گزینه ای را انتخاب کنید که برای موقعیت خاص شما منطقی تر باشد.
مرحله 2: عکس از دندان، قالب گیری و اشعه ایکس
هنگامی که درمان مناسب تصمیم گیری شد، پزشک از اسکنرهای سه بعدی پیشرفته و اشعه ایکس برای گرفتن عکس از دهان شما استفاده می کند. او همچنین ممکن است از قالب های دندانی برای ساختن قالبی از دندان های شما و کمک به ایجاد پروتز استفاده کند.
مرحله 3: طراحی و ساخت پروتز
دندانپزشک شما تصاویر و قالب های ایجاد شده از دهان شما را می گیرد و آنها را به یک لابراتور می فرستد که در ساخت پروتزهای دندانی سفارشی، از روکش تا ایمپلنت دندان، روکش، اینله و آنله و غیره تخصص دارد.
این آزمایشگاه دندانپزشکی پروتزی را ایجاد می کند که با دندان های اطراف شما مطابقت داشته باشد و کاملاً در کنار آنها قرار گیرد. این فرآیند معمولاً حدود 2 تا 3 هفته طول می کشد، بسته به نوع پروتز در حال ساخت.
مرحله 4: تنظیمات نهایی و قرار دادن کامپوزیت
هنگامی که پروتز دندان شما ساخته شد، آخرین قرار ملاقات خود با دندانپزشک را خواهید داشت. وی بررسی میکند تا از تناسب و عملکرد صحیح آن مطمئن شود. در صورت لزوم ممکن است تنظیمات جزئی در مطب انجام شود. سپس پروتز ساخته شده به صورت دائمی قرار می گیرد.
انواع پروتز ثابت دندان
انواع پروتز ثابت دندان با توجه به موادی که از آن تولید می شوند در 3 عنوان اصلی طبقه بندی می شوند.
- پروتزهای چینی های مبتنی بر فلز
- پروتزهای چینی زیرکونیومی
- پرسلن تمام سرامیک
پرسلن بر پایه فلز
این یک ماده ثابت پروتز است که سالهاست در دندانپزشکی استفاده می شود. می توان آن را روی دندان های عقبی که هیچ گونه نگرانی زیبایی در دهان وجود ندارد اعمال کرد. با توجه به فلزی که در زیرساخت آن وجود دارد، ممکن است همیشه یک نتیجه زیبایی شناختی ایده آل در درمان دندان های قدامی به دست نیاید. در چنین مواردی، چینی های مبتنی بر زیرکونیوم یا پرسلن های کامل سرامیکی ترجیح داده می شوند.
پروتزهای چینی زیرکونیومی
در مقایسه با پرسلن های مبتنی بر فلز، خواص فیزیکی برتری دارد. قابلیت عبور نور و سازگاری با لثه از جمله مزایای این ماده از نظر زیبایی و زیست سازگاری است. پروتزهای چینی زیرکونیومی گرانتر از چینی مبتنی بر فلز است. می توان آن را در ناحیه قدامی یا خلفی در دهان اعمال کرد.
پرسلن تمام سرامیک
به لطف فناوری در حال توسعه، پروتز کامل سرامیکی چینی نتایج ایده آلی را در ناحیه قدامی دندان ارائه می دهد. پرسلن تمام سرامیک
ماده ای است که در آن ارزش های زیبایی در بالاترین نقطه قرار دارد و نزدیک ترین نتایج به دندان های طبیعی به دست می آید.
لمینت های دندان معمولاً از پرسلن های سرامیکی کامل ساخته می شوند. از آنجایی که عبور نور مشابه دندان است، ظاهر طبیعی ایده آلی به دست می آید.
پروتزهای متحرک
پروتزهای متحرک، نوع دیگری از دندان های مصنوعی نیز به چند نوع تقسیم می شوند. برای اینکه پروتزهای متحرک در نظر گرفته شوند، از دست دادن دندان باید شدید باشد و تمام دندان ها از بین بروند. از آنجایی که این پروتزها قابل جابجایی هستند، به راحتی توسط بیمار برداشته و متصل می شوند.
پروتز های ثابت دندانی
روکش دندان همان پروتز ثابت دندان می باشد پروتز های ثابت را می توان به دو دسته تقسیم بندی کرد. پروتز های تک واحدی و بریج دندان که برای چند دندان استفاده می شود که در زیر با هر یک از آنها آشنا می شویم.
پروتز های تک واحدی که اصطلاح لاتین آن single dental crown می باشد معمولا در مواقعی استفاده می شود که به دلایل مختلف ساختمان دندان ضعیف شده و برای تقویت دندان، نیاز است که با پروتزهای ثابت از دندان محافظت شود .همچنین در انتها از روکش های دندانی برای زیبایی ظاهری دندان نیز استفاده می شود. علاوه بر آن از روکش های دندانی برای از بین بردن نواقص دندانی که در جویدن غذا برای فرد ناراحتی به وجود آورده است می توان استفاده کرد. روکش های دندانی کاربردهای فراوانی دارند و دارای انواع مختلف هستند که هر شخص می تواند با توجه به میزان آسیب دیدگی و بودجه خود از آنها استفاده کند.
بریج های دندانی
بریج های دندانی که اصطلاحا به آنها dental bridges در لاتین گفته می شود در مواقعی استفاده می شود که فرد یک یا چند دندان خود را از دست داده است .این پروتز های ثابت را می توان زمانی استفاده کرد که دندان های مجاور همچنان سالم هستند و می توان با تراش دادن دندان های کناری پلی میان دو دندان ایجاد کرده و دندان جدید بین این دو قرار گرفته شود .به این صورت فرد دوباره میتواند توانایی جویدن داشته باشد و همچنین زیبایی دندان باز گردانده می شود .
پروتزهای متحرک دندانی
زمانی که بیمار بعد از از دست دادن دندان های خود به دندان پزشک مراجعه می کند ممکن است متخصص تشخیص دهد که بیمار نمی تواند از پروتز های ثابت دندانی استفاده کند در این حالت پروتزهای متحرک می تواند جایگزین دندان های از دست رفته شود .پروتزهای متحرک می تواند برای افراد بی دندان و یا کسانی که چند دندان از دست رفته دارند موثر واقع شود.این پروتز ها به دندان های مصنوعی در بین عموم رایج است و می توان آنها را به آسانی در داخل دندان گذاشت و یا برداشت.
در این بخش می توانید در رابطه با مراقبت های بعد گذاشتن پروتز های دندانی بخوانید.
پروتز متحرک پاراسیل
پروتز پاراسل به چندین دندان که به یک پایه پلاستیکی به رنگ لثه که با یک اسکلت فلزی به یکدیگر متصل می شود می گویند.این پروتز ها با استفاده از گیره های مخصوص، دندان را به دندان های طبیعی متصل می کند.این وسایل استفاده شده به هیچ عنوان در دندان دیده نمی شود و برای اینکه تطابق بهتری با دندان ها داشته باشند از روکش برای زیبایی هر چه بیشتر استفاده می شود. در هفته های اول ممکن است پروتزهای پاراسیل برای شما ناراحت کننده و حجیم به نظر برسد اما بعد از مدتی شما به این پروتز ها عادت خواهید کرد این نوع از پروتز ها باید به راحتی در جای خود قرار بگیرند.پیشنهاد می شود به هیچ عنوان با فشار دادن و یا گاز دادن پروتز را به سمت جایگاه خود هدایت نکیند زیرا باعث آسیب دیدگی به آنها خواهد شد .
پروتز متحرک کامل دندان
این پروتز دندان متحرک از دو بخش تشکیل شده اند قسمت دندان های سفید و بخش صورتی رنگ که به آن پروتز لثه می گویند.قسمت پروتز لثه باید به قدری محکم باشد که کارایی لازم را داشته باشد. درمان بی دندانی با این روش در مقایسه با روش های ایمپلنت بسیار کم هزینه تر می باشد.پروتز های دندانی کامل را می توان در انواع معمولی و یا لثه نرم مشاهده کرد.
مدت دوام پروتز دندان
شما باید بعد از گذاشتن پروتزهای دندانی مقداری شکیبا باشید تا به آنها عادت کنید . در روز های اولیه در دهان التهاب بافتی به وجود می آید و این امر ممکن است سبب جایگیری نامناسب پروتز ها شود .بهتر است به صورت منظم با دندانپزشک خود ملاقات داشته باشید تا پروتز در نهایت به نحوی صحیح تنظیم شود .بعد از گذشت این دوره باید رعایت بهداشت همراه در دستور کار شما قرار گیرد هر چقدر بیشتر به بهداشت دهان و دندان خود توجه داشته باشید عمر پروتزهای دندانی بیشتر خواهد شد.همچنین مواد غذایی را که مصرف می کنید می تواد در ماندگاری پروتز ها تاثیر گذار باشد.
تاج دندان
تاج دندان، به معنای پوشش دندان با مواد دائمی و ثابت است که باعث استحکام و زیبایی دندان ها می شود و احتمال شکستگی را نیز کاهش می دهد.
زمانی که مقدار کمی از ساختار دندان باقی بماند و یا بیشتر قسمت های یک دندان با مواد پر شده باشد، پروتز تاج دندان نیاز می شود. پر کردگی ها به خصوص در دندان های عقبی، نسبت به فشارهای زیاد ناشی از جویدن مقاوم نخواهند بود و در نتیحه، زودتر از ما بقی دندان ها کهنه و فرسوده می شوند. همین عامل در کم شدن ارتفاع دندان و زیبایی آن نیز تاثیر می گذارد.
در مواردی که تنها ریشه دندان باقی بماند، با استفاده از پروتز تاج دندان، از ریشه محافظت خواهد شد. اگر کیفیت این پروتز بالا و خوب باشد، برای سال ها سالم باقی می ماند.
پل دندان
زمانی که فضای اطراف دندان تخریب می شود، اما در دو طرف آن، دندان های سالمی وجود داشته باشد، پروتز پل دندان نیاز می شود. از مزایای بریج دندان، می توان به زیبا شدن لبخند، پر شدن قسمت های خالی و بی دندان، بهبود فرم و شکل دندان، و جلوگیری از تغییر دندان اشاره کرد.
این نوع پروتز دندان با رعایت بهداشت برای سال ها باقی می ماند.
پروتز یک دست و متحرک
این قبیل پروتز ها را حتما در پدر بزرگ و یا مادر بزرگ تان دیده اید. در شرایطی که فرد تمام دندان های خود را به طور کامل از دست داده باشد، از پروتز یکدست استفاده می شود. این پروتز کم هزینه ترین نوع است.
در مقاله پروتز ثابت دندان و پروتز متحرک دندان می توانید اطلاعات بیشتری از این نوع پروتز ها کسب کنید.
پروتز دندان چیست ؟
بسیاری از افراد پروتز های دندانی را با عنوان روکش دندان می شناسند. پروتزهای دندان می تواند در بسیاری از موارد برای زیبایی دندان ها، اصلاح مشکلات ظاهری آن ها، جایگزینی و استحکام بخشیدن به دندان ها مورد استفاده قرار بگیرد.
پروتزدندان برای اصلاح بد رنگی دندان ها می تواند با پوششی ماندگار و مستحکم زیبایی و درخشندی گرا به دندان بازگرداند.
یکی از مهم ترین کاربرد های پروتز ها، اصلاح مشکلاتی نظیر پوسیدگی و یا تخریب بیش از اندازه ی دندان است.
در مواردی که دندان ها دارای دیواره بسیار نازکی باشند که توانایی نگهداری آمالگام و یا مواد داخل خود را نداشته باشد نیاز است تا با استفاده از پروتز های دندانی زیبایی و استحکام را به آن ها باز گردانید. وقتی دندان به شدت تخریب می شود و در واقع دندانپزشک برای از بین بردن میزان خرابی دندان ها بافت دندان را به مقدار زیادی می تراشد، در کنار درمان به شما پیشنهاد می شود که با استفاده از پروتز دندان ظاهر و استحکام آن را افزایش دهید.
سوالات متداول درباره پروتز دندان
این قیمت بستگی به مواد استفاده شده و همچنین دندانپزشک شما دارد .اما به طور کل هزینه پروتز ها از روش های درمانی لامینیت و ایمپلنت ارزان تر خواهد بود. برای اطلاع از هزینه های پروتز های دندانی این مقاله را بخوانید.
این امر مقداری نیاز به تمرین و گذر زمان دارد.در ابتدا بهتر است که جویدن را با غذاهای نرم و یا تکه تکه شده آغاز کنید و از هر دوطرف پروتزهای متحرک استفاده کنید تا از کج شدن آن خودداری کنید.بعد از گذشت چند روز دوباره به عادات غذایی طبیعی خود بازگردید.
این اتفاق شاید برای برخی از افراد اتفاق بیفتد.بهتر است کلماتی را که تلفظ آنها برای شما دشوار است را بیشتر تمرین کنید.
با گذشت زمان ممکن است پروتزها سایش پیدا کرده و نیاز به ترمیم و یا تعویض داشته باشد. شرایط دهان با بالا رفتن سن به صورت طبیعی تغییر پیدا خواهد کرد و موجب شل شدن پروتزها می شود.
در انتها می توانید سوالات خود را از دکتر سعید میرزایی در خصوص انواع پروتز های دندانی در بخش نظرات بپرسید.یا به بخش مشاوره آنلاین مراجعه کرده تا از خدمات مشاوره آنلاین دکتر میرزایی بهرمند شوید.
3 پاسخ
سلام آقای دکتر ممنون از مقاله خوبتون هزینه پروتز های ثابت چقدر هست؟
ایمپلنت دندون با پروتز فرق میکنه ؟؟؟
کدومش بهتره؟
سلام دکتر میرزایی خیلی مفید بود ممنون
دکتر من گوشه دندونم شکسته با چه روشی باید درستش کنم ؟